Grote investering regering pro-grondwet-campagne leidt tot felle kritiek maandag 31 januari 2005, Nieuws/Europa, EU Observer/EurActiv - De Nederlandse regering is fel bekritiseerd, nadat bekend werd dat ze €1,5 miljoen heeft gereserveerd om de "nee"-campagne tegen de Europese grondwet tegengas te geven. Dit bedrag komt bovenop het te verdelen miljoen over de "ja" én "nee"-campagne in de aanloop tot het referendum in mei. Een meerderheid in de Tweede Kamer vindt het onaanvaardbaar dat één van beide kampen financieel wordt bevoordeeld door de regering. Alleen de VVD kan het regeringsbesluit uitleggen. "Als de nee-campagne veel televisie-zendtijd opkoopt, moet de regering in staat zijn hierop te reageren", aldus VVD-woordvoerder Van Baalen. Op dit moment lijkt de "ja"-campagne op kop te liggen: volgens de Eurobarometer is 63% van de Nederlanders voorstander van de Europese grondwet, en slechts 11% tegen. Opiniepeilier Maurice de Hond schetst echter een heel ander beeld. Hij voorspelt een close race: 31% vóór, 34% tegen en 35% weet het niet - bij een verwachte opkomst van slechts 44%. Uit onderzoek blijkt overigens dat één op drie Europeanen nog nooit gehoord heeft van de Europese grondwet. Onder jongeren ligt dit percentage nog hoger: 43% van hen weet niet dat de Europese grondwet bestaat.

Tussenstand Lissabon-agenda: teveel werkloosheid en armoede in EU donderdag 27 januari 2005, Nieuws/Europa, EU Observer - De Europese Commissie heeft haar zorgen geuit over het halen van de in de Lissabon-agenda gestelde doelen op het gebied van werkgelegenheid en sociaal beleid. De EU zou in 2010 de meest concurrerende kenniseconomie ter wereld moeten zijn, maar op dit moment ligt de Unie nog ver achter op schema én achter op de VS. De arbeidsparticipatie in de EU (die dit jaar 67% zou moeten zijn) is blijven steken op 63%. "Zonder veel meer positieve trends, zal het doel voor 2010 [70% ofwel 22 miljoen banen erbij] niet worden bereikt", aldus het vandaag aangenomen rapport. Daarnaast is de productiviteit - vooral in de 'oude' lidstaten onder de maat. "De productiviteit per hoofd van de bevolking ligt hier 20% lager dan in de VS," aldus Eurocommissaris Vladimir Spidla van Sociale Zaken. Volgens Spidla blijft het nastreven van de gestelde doelen van belang. "We hebben inmiddels ... de publieke diensten hervormd, en in verschillende landen hebben we de wetgeving aangepast opdat ondernemingen makkelijker kunnen worden gestart. Het is ons echter nog niet gelukt oudere werknemers op de arbeidsmarkt te brengen, het inkomensverschil tussen mannen en vrouwen te dichten en illegale arbeid aan te pakken."
Spidla verdedigt het Europese sociaal model, waar Europa veel welvaart aan te danken zou hebben. Dit model heeft desondanks niet het huidige hoge niveau van armoede in Europa kunnnen voorkomen. Terugdringing daarvan was ook één van de doelstellingen van de Lissabon-agenda. In 2002 leefde 15% van alle inwoners van de EU op de rand van armoede. De meeste armoede (ca. 20%) is geconcentreerd in Ierland, Slowakije, Griekenland en Portugal. "In de VS is de armoede-graad 23%, dus het verschil kan worden toegeschreven aan het succes van Europees sociaal beleid," merkt Spidla op.

Nederlands referendum over Europese grondwet in mei of juni dinsdag 25 januari 2005, Nieuws/Europa, EU Observer/ EurActiv - Vandaag is de Eerste Kamer akkoord gegaan met een referendum over de Europese grondwet. Het niet-bindende referendum, dat in mei of juni 2005 zal worden gehouden, zal de geschiedenis ingaan als de allereerste nationale volksraadpleging van ons land. Aanvankelijk waren de VVD-senatoren (vanwege hun constitutionele bezwaren tegen referenda) tegen, maar ze werden overgehaald door hun collega's in de Tweede Kamer. Het kabinet heeft al aangekondigd veel te investeren in de "ja"-campagne, hoewel de "nee"-campagne volgens Staatssecretaris van Europese Zaken Nicolaï "niet kansloos" is. Het onafhankelijke en populaire kamerlid Wilders toont zich fel tegenstander van de Europese grondwet. In zijn campagne zal hij zich vooral tegen de toetreding van Turkije (die de grondwet met zich meebrengt) verzetten. Andere tegenstanders van de Europese grondwet zijn de Socialistische Partij, de ChristenUnie en de SGP. Opmerkelijk is dat buurland België juist afziet van een referendum. Volgens voorzitter Lambert van coalitiepartij Spirit heeft zijn partij hiertoe besloten, uit vrees dat het extreem-rechtse Vlaams Belang de publieke discussie over de Europese grondwet volledig in het licht van de toetreding van Turkije zou stellen.

Juncker tegen plannen Schröder -- verwacht compromis in maart maandag 24 januari 2005, Nieuws/Europa, EU Observer - Voorzitter van de Europese Unie Jean-Claude Juncker heeft afwijzend gereageerd op de plannen van Gerhard Schröder, om de regels over begrotingstekorten van lidstaten te versoepelen. Deze versoepeling zou de macht van de Europese Commissie op economisch terrein sterk verzwakken. Toch zal de Commissie ook na eventuele aanpassing van het stabiliteitspact het recht behouden lidstaten aan te pakken, die de regels overschrijden. "EU-leiders en -ministers van Financiën moeten niet denken dat ze belangrijker worden door de Commissie op haar knieën te dwingen", aldus Juncker. Op één punt lijkt Duitsland echter in het gelijk te worden gesteld. Volgens Eurocommissaris van Financiën en Monetaire Zaken Joaquin Almunia spelen bij de beoordeling van de financiële staat van een land vele factoren een rol. "De enorme uitdaging van de Duitse hereniging zou ik hieronder rekenen." Na een overleg met Schröder afgelopen vrijdag noemde Juncker zich "redelijk verzekerd" dat de lidstaten bij de EU-top in maart overeenkomst over hervorming van de euro-regels bereiken.

Schröder wil soepeler stabiliteitspact dinsdag 18 januari 2005, Nieuws/Europa, EU Observer, Gisteren heeft Gerhard Schröder uitgebreide plannen gepresenteerd om de regels voor de euro te hervormen. Hij wil lidstaten onder meer toestaan de 3%-norm voor het begrotingstekort te overschrijden in tijden van structurele hervormingen in de belastingwetgeving en op de arbeidsmarkt. De Duitse Bundesbank en de ondernemersfederatie BDI hebben furieus gereageerd op de plannen van de bondskanselier, die een afname van de greep van de Europese Commissie op de fiscale discipline van lidstaten zouden betekenen. Volgens de Bundesbank is Schröders plan "de facto" zelfs het einde van de 3%-norm voor begrotingstekorten - een elementair onderdeel van het stabiliteitspact. Gisteren hebben alle ministers van financiën binnen de Eurozone de plannen besproken in een informeel overleg en naar verwachting wordt de discussie vandaag met alle 25 EU-ministers voortgezet. Tevens zal er een informele beslissing worden genomen over Griekenland, dat vorig jaar de 3%-norm heeft overschreden. Griekenland moet ofwel verdere stappen ondernemen om het tekort naar beneden bij te stellen, of rekening houden met financiële sancties.

Tsjechische, Britse en Poolse Europarlementariërs tegen Europese grondwet donderdag 13 januari 2005, Nieuws/Europa, EU Observer - Gisteren heeft het Europees Parlement met een overweldigende meerderheid van stemmen (500 tegen 137) de Europese grondwet aangenomen. Tsjechische Europarlementariërs waren echter uitzondering op de regel: 68% van hen stemden tegen - voornamelijk leden van de grootste oppositiepartij ODS van de Eurosceptische president Václav Klaus. 59% van de Britse Europarlementariërs stemden tegen en ook de Polen toonden zich met 36% tegen en 36% onthoudingen zeer eurosceptisch. De EU Observer merkt terecht op, dat als burgers van deze drie lidstaten zich net zo over de grondwet uitspreken, er een politieke crisis in de Europese Unie ontstaat. Daarentegen stemden sommige landen (Slovenië, Letland) onverdeeld vóór. Ook Spaanse Europarlementariërs stemden (op drie na) vóór, wat mogelijk een indicatie is voor de uitslag van het referendum over de grondwet, 20 februari in Spanje.

VS: Militaire capaciteit EU zorgelijk maandag 10 januari 2005, Nieuws/Europa, EU Observer - Nicholas Burns, ambassadeur van de VS in de NAVO heeft in een toespraak in Brussel zijn zorgen geuit over de voorzetting van de 'grote strategische koerswijziging' van de NAVO. Burns benadrukte de nieuwe rol van de NAVO in de wereld, die vooral gericht is op het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Zuid- en Oost-Azië. Dit jaar zal vooral gefocust worden op Afghanistan en Irak. 'Ons grootste probleem' is volgens Burns echter de geringe bijdrage van vele Europese landen, die over grote troepenreserves beschikken, maar waarvan slechts een klein percentage inzetbaar is. Van de Europese strijdmachten kan niet meer dan 5% "buiten de Europese landsgrenzen" worden ingezet, tegen 75% aan de zijde van de VS. "Dit is een immens probleem, waar Europa iets mee moet", aldus de ambassadeur. Ook de defensiebegroting van Europa blijft achter: 24 Europese landen in de NAVO en Canada besteden samen minder dan de helft van het defensiebudget van de Verenigde Staten ($420 miljard). Ten slotte prees Burns nog een aantal EU-lidstaten (Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Denemarken) voor hun defensie-uitgaven en in het bijzonder Tsjechië, voor hun specialisatie in het bestrijden van biologische en chemische terreur.

Spanje deelt Europese grondwet uit aan voetbalsupporters woensdag 5 januari 2005, Nieuws/Europa, The Independent - Aan de vooravond van een referendum over de Europese grondwet op 20 februari, heeft de Spaanse overheid een intensieve campagne vóór gestart. Minister van Buitenlandse Zaken Moratinos onthulde gisteren de campagneslogan: "De eerste met Europa". Als publieksstunt krijgen alle supporters van de komende wedstrijd Atletico Madrid - Real Madrid een kopie van de Europese grondwet uitgereikt. Bovendien zal de gehele rust in het teken staan van dit omvangrijke document. Moratinos benadrukt alle voordelen die het EU-lidmaatschap na het Franco-tijdperk Spanje heeft opgeleverd. Het Spaanse enthousiasme voor de Europese Unie is in de afgelopen jaren gedaald, maar lijkt sinds de terroristische aanslagen en verkiezingszege van de socialisten in maart 2004 weer terug te komen. Omdat maarliefst 90% van de Spanjaarden nauwelijks weet wat er in de Europese grondwet staat, moeten nu voetbalsterren (waaronder Johan Cruijff), radiopresentatoren, acteurs en popzangers de grondwetteksten de Spaanse huiskamers zien binnen te krijgen.
Het Spaanse referendum is het eerste van de minderheid van EU-lidstaten die de Europese grondwet aan de kiezers voorleggen. Frankrijk en Portugal zullen naar verwachting snel volgen.

Handelsstelsel broeikasgassen van start maandag 3 januari 2005, Nieuws/Europa, EU Observer - Om te voldoen aan internationale milieu-overeenkomsten, heeft de Europese Unie met ingang van 1 januari een handelsstelsel voor broeikasgassen ingevoerd. Het stelsel staat handel in de uitstoot van kooldioxide (CO₂) en vijf andere broeikasgassen toe. Bedrijven mogen nog maar beperkte hoeveelheden gassen uitstoten, al zijn ze bevoegd om bepaalde delen van hun quota te kopen en verkopen op de vrije markt. Het handelsstelsel is van toepassing op 12.000 industriële installaties, die samen goed zijn voor bijna de helft van alle Europese kooldioxide-uitstoot. De handel in emissies zal ervoor moeten zorgen dat de Europese Unie de in het Kyoto protocol vastgelegde doelstellingen haalt.