- print dit artikel
Van onze redactie - maandag, 19 7 2004 20:00

Deze week verschijnt het definitieve rapport van de onafhankelijke commissie die onderzoek heeft gedaan naar de aanslagen van 11 september. Enkele hoge regeringsfunctionarissen hebben dit weekend een tipje van de sluier gelicht. "Niet Irak, maar Iran is de staat die al-Qaeda concrete steun zou hebben geboden."

Door Steven de Jong - Leden van de 9/11-Commission lieten eerder al doorschemeren dat het rapport enkele 'Iran-verrassingen' zal bevatten. In juni zei de voorzitter van de commissie: "We geloven dat er veel meer actieve contacten zijn geweest tussen al-Qaeda en Iran en Pakistan, dan tussen al-Qaeda en Irak." Amerikaanse regeringsfunctionarissen, die reeds inzage hebben gehad in het nog niet gepubliceerde rapport, onthulden dit weekend enkele conclusies aan de tijdschriften Time en Newsweek.

In het rapport zou staan dat Iraanse ambtenaren grenswachten geïnstrueerd hebben om geen Iraanse of Afghaanse zegels te plakken in paspoorten van Saoedische terroristen afkomstig uit Bin Laden's trainingskampen. De grenswachten mochten al-Qaeda-leden op geen enkele manier dwarszitten en werden verzocht hun reis over de grens te vergemakkelijken. Deze praktijk van specifieke instructies zou plaats hebben gehad tussen oktober 2000 en februari 2001 en heeft betrekking op een onherbergzaam gebied dat de grens vormt tussen Iran en Afghanistan. De 'clean passports' hebben de 9/11-terroristen ongetwijfeld geholpen de VS binnen te komen, zonder dat er alarmbellen afgingen bij de Amerikaanse douanebeambten en visumambtenaren. Ook zou Iran al-Qaeda hebben aangeboden te helpen bij het plegen van aanslagen in de VS. Osama bin Laden zou echter hebben geweigerd, omdat hij zich niet wilde vervreemden van zijn aanhang in Saoedi-Arabië. De 9/11-Commission heeft deze informatie verkregen uit verslagen van verhoren van gevangen genomen Al-Qaeda-leden en elektronische 'intelligence'-onderscheppingen die door analisten van de National Security Agency (NSA) zijn geselecteerd.

Het rapport van de Commissie 9/11 benadrukt dat er geen bewijsmateriaal is, waaruit blijkt dat de Iraanse ambtenaren voorkennis hadden van de aanslagen van 11 september. Noch, stelt het rapport nieuwe, scherpere vragen over of de regering-Bush zich wel op de juiste vijand heeft geconcentreerd toen het besloot Irak aan te vallen. Uit een memo van de NSA blijkt dat de regering-Bush al in december 2001 weet had van de aantoonbare banden tussen al-Qaeda en Iran. De harde conclusies die het rapport over de banden tussen Iran en al-Qaeda trekt, komen voor de regering-Bush dan ook op een ongelukkig tijdstip. Pas enkele weken eerder lag de regering zwaar onder vuur, vanwege haar claims dat juist Irak banden zou onderhouden met al-Qaeda.

De Jordaniër Abu Musab al-Zarqawi, volgens de VS het brein achter het gewelddadige verzet in Irak en rechterhand van Bin Laden, had een basis in Iran en zou veelvuldig gebruik hebben gemaakt van het omstreden grensbeleid. De Iraanse minister van Inlichtingendiensten, Ali Yunessi, verklaarde zaterdag dat het land "alle Iraanse takken" van al-Qaeda heeft "opgespoord en ontmanteld".

Bronnen:
TIME: 9/11 Commission Finds Ties Between al-Qaeda and Iran
MSNBC Newsweek: 9/11: The Iran Factor

Links:
National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States (9/11-Commission)