Vijftien software experts
luidden de noodklok. Zonder investeringen wordt Nederland op het gebied
van software engineering een ontwikkelingsland. Software wordt door het
kabinet niet serieus genomen.
De afwijzing van een onderzoeksproject op softwaregebied in het BSIK
(Besluit Subsidies Investeringen Kennisinfrastructuur) advies vormde de
aanleiding voor een protest in de Automatiseringsgids
van 14 november. Het ingediende voorstel had betrekking op de
constructie en evolutie van hoogwaardige software componenten en web
services
Software
vormt de basis voor onderzoek in vele wetenschapsgebieden en
economische activiteiten. Software is de motor van innovatie en zou dus
een prominente rol moeten krijgen bij investeringen in de
kenniseconomie. Maar het BSIK advies biedt vooral ruimte aan hardware
ICT projecten.
De ingediende voorstellen zijn beoordeeld door een Commissie van
Wijzen. Zij baseerden zich op rapporten van de KNAW, het CPB en Senter .
De KNAW (Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen) geeft de
wetenschappelijke beoordeling, CPB (Centraal Plan Bureau) heeft gekeken
naar de maatschappelijke en economische aspecten en Senter vooral naar
praktische uitvoerbaarheid. Het voorstel kreeg van de KNAW en Senter
een goede beoordeling, maar het CPB was negatief. De redenering was als
volgt: de relevante multinationals voorzien in de marktvraag van
software componenten. De experts zijn het hiermee oneens. Er zijn nog
zeer veel vraagstukken op te lossen en de multinationals beschikken
niet over deze kennis. De markt faalt en investeringen van de overheid
zijn dus op zijn plaats. Daarnaast is het CPB van mening dat het
overnemen van resultaten van buitenlands onderzoek voldoende is.
Volgens de onderzoekers deze kennisimport niet genoeg. Op deze manier
wordt alleen expliciete kennis bemachtigd (kennis in publicaties en
rapporten). Alleen door impliciete kennis (kennis in ‘hoofden’ van
mensen) wordt voldoende expertise opgebouwd om met het buitenland te
concurreren.
Als software ontwikkeling niet serieus genomen wordt, liegen de
gevolgen er niet om. Arbeidsintensief programmeerwerk wordt verplaatst
naar de lage lonen landen, maar we zullen ook de expertise missen om de
outsourcing te kunnen bewaken. Daarnaast zal steeds meer
kennisintensief werk verplaatst worden naar kennislanden zoals Finland,
waardoor het niveau hier verder daalt. Nederlands talent trekt ook naar
deze kennislanden, evenals de multinationals. Nederland zal een
ontwikkelingsland worden op het gebied van software ontwikkeling, een
kennixland.
Het kabinet heeft het advies van de Commissie van Wijzen overgenomen.
In februari/maart zal in de Kamer gedebatteerd worden over het besluit.
‘We zullen dan kijken of er goed geprioriteerd is door het kabinet’,
aldus PvdA-woordvoerder Martijn van Dam. De VVD vindt het jammer dat
echte software ontwikkeling niet is gehonoreerd en beraadt zich nog op
haar standpunt. De verontruste experts zullen dus nu hun pijlen op de
Kamer moeten richten.