Content is op internet maar
beperkt houdbaar. Websites worden razendsnel ververst en de archivering
van internet is problematisch. Toch zijn er een aantal interessante
initatieven die proberen de geschiedenis van internet vast te leggen.
De twee belangrijkste zijn de Wayback Machine en de nieuwsgroepen van
Google.
Wie weet nog hoe de site van Internet-gigant Yahoo er in 1996 uitzag?
Of hoe de Nederlandse zoekmachine Ilse zijn activiteiten is begonnen?
Een groot deel van de geschiedenis van internet lijkt voor altijd
verloren te zijn gegaan. Het medium dat uitblinkt door constante
vernieuwing en razendsnelle updates laat zich niet zo makkelijk
archiveren. Toch is dat precies wat 'The Internet Archive', een Amerikaanse non-profit-organisatie, sinds 1996 met haar 'Wayback Machine' probeert te doen.
Het
verzamelde archief van The Internet Archive telt momenteel meer dan 10
miljard internetpagina's en is meer dan 100 terabyte groot; dat staat
gelijk aan 100 miljoen megabyte. Het archief wordt voor het grote
publiek ontsloten, door de mogelijkheid een internet-adres in te
voeren, bijvoorbeeld 'www.ilse.nl'. De knop 'Take Me Back' leidt
vervolgens naar een chronologisch overzicht van de opgeslagen
Ilse-pagina's. Het belang van de Wayback Machine voor de
geschiedschrijving van internet is zo makkelijk te onderkennen.
Als voorbeeld mag het overzicht
dienen dat The Internet Archive zelf maakte van de berichtgeving rond
de aanslagen van 11 september 2001. Alle grote nieuwssites werden
binnen enkele minuten na de aanslag omgetoverd tot speciale
informatie-sites, waar bijvoorbeeld nauwelijks plaats was voor plaatjes
als gevolg van de grote hoeveelheid dataverkeer. Miljoenen mensen
zochten immers hun toevlucht tot internet om meer informatie te krijgen
over de gebeurtenissen in New York en Washington.
Een ander ambitieus project probeert de geschiedenis van nieuwsgroepen op internet vast te leggen. De zoekmachine Google,
inmiddels met afstand de grootste van de wereld, maakte op 11 december
2001 het gigantische archief in één klap toegankelijk. Alle berichten
die ooit in een nieuwsgroep zijn geplaatst, zijn nu via Google terug te
vinden. Het archief loopt dan ook vanaf 1981, toen de eerste
nieuwsgroepen operationeel werden, en bevat meer dan 700 miljoen
berichten.
Het archief, dat Google in februari 2001 in handen kreeg door het bedrijf Deja over te nemen, bevat genoeg pareltjes
om een boek mee te vullen. Zo vinden we in 1982 bijvoorbeeld de eerste
discussie over AIDS. In oktober 1991 kondigt Linus Torvalds heel
bescheiden zijn nieuwe operating system aan: Linux. In 1994 laat Marc
Andreessen weten dat er een nieuwe versie van zijn Mosaic-browser
aankomt: Netscape was geboren. En in september 1995 kondigt een
bedrijfje met de naam Ebay aan dat het veilingen op internet gaat
organiseren.
Toch is ook hier de situatie rond 11 september 2001 het meest
illustratief voor het belang van een dergelijk archief. De rillingen
lopen je opnieuw over de rug als je de allereerste discussie
leest die op 11 september 2001 om 08:51 uur (New York-tijd) werd
gestart: 'Plane crashed into World Trade Center near the top'. 08:52
uur: 'WOW!!!! Watching right now. Scary!!!'. 08:53 uur: 'They're saying
it was maybe a passenger jet...horrible situation'. En de ontsteltenis
toen het tweede vliegtuig zich in het World Trade Center boorde:
'Another Plane just hit. Two planes 18 mins
apart!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!'.
De beide bovenstaande archieven geven een indicatie hoe de geschiedenis
van internet kan worden vastgelegd. De nieuwsgroepen zijn inmiddels
door Google zeer goed ontsloten. Het web laat zich minder makkelijk
vangen, maar The Internet Archive doet een interessante poging.
Historici hebben daardoor voorlopig voldoende informatie om zich op te
baseren, maar vele webpagina's zullen nooit meer boven water komen. Ze
zijn gewist of overschreven en, net als de boekrollen uit de grote
bibliotheek van Alexandrië in het jaar 642 na Christus, voor eeuwig
verloren gegaan.
The
Internet Archive
De organisatie die met de Wayback Machine de geschiedenis van het web toegankelijk
wil maken.
Google
Groups
Doorzoek alle berichten in nieuwsgroepen sinds 1981 via Google Groups.
Ocassio
Het Nederlandse Instituut voor Sociale Geschiedenis probeert heeft een archief
aangelegd van berichten in nieuwsgroepen over sociale kwesties. Het archief omvat nu
2,3 miljoen berichten.