Voor Max van den Berg (58) zit zijn eerste periode als PvdA-Europarlementariër er bijna op. Toch noemt hij zich nog “vers in het Europese”. Voordat hij zijn entree in het Europees Parlement maakte, was hij dertien jaar lang algemeen directeur van de Novib. De technocratische, kunstmatige politieke cultuur die hij in 1999 in Brussel aantrof, beviel hem niet. Van den Berg is niet van de “kaasstolp Brussel”, liever is hij bezig met concrete projecten. Zo heeft hij ten behoeve van kinderen in ontwikkelingslanden de Europese actie allemaalnaarschool.nl gestart. Ook houdt hij van echte politici. Grote waardering is er voor de persoon Bolkestein. “Dat is een man van statuur, een echte politicus. In Europa moeten we daar meer van hebben. Maar Bolkesteins eenzijdige marktdenken zie ik liever niet terug in Europa.”
Dood lichaam
Eerder deze campagne noemde Van den Berg Europa een dood lichaam. De nadruk ligt nu namelijk op bezuinigingen, in een tijd dat de werkloosheid schrikbarend toeneemt. Op het gebied van financiële discipline hanteren politici (Zalm) de normen streng. Op het gebied van scholing en werkgelegenheid zijn veel partijen daarentegen niet bereid minimumafspraken te maken. De PvdA is dat volgens Van den Berg wél. “Burgers in alle EU-landen moeten kunnen rekenen op een minimuminkomen, dat is gerelateerd aan het landelijk welvaartsniveau. Wel moeten nationale parlementen en sociale partners hierover het laatste woord hebben.” In de afgelopen weken heeft Van den Berg een kentering gezien. De kiezers hebben gemerkt dat de Europese verkiezingen ertoe doen. De tegenstellingen tussen partijen zijn duidelijker geworden. “Dan bedoel ik de tegenstelling tussen Nederlandse regeringspartijen en oppositie. Wij staan voor sterkste schouders zwaarste lasten.”
Zorg, scholing en veiligheid
Dit jaar is er €5 miljard over op de Europese begroting. Dat wordt teruggestort naar de lidstaten en Nederland krijgt er €200 miljoen van. Van den Berg: “Dat moet meer worden. Daar hebben we als grootste netto-betaler recht op. We betalen zelfs vijf keer zoveel als Denemarken. Ik ga mij hard maken voor die extra miljoenen, die volledig ten goede moeten komen aan zorg en scholing.” Ook veiligheid is een ondergeschoven kindje. Europa werkt wat dat betreft te weinig samen. De bewaking van de buitengrenzen moet centraal worden gecoördineerd en grensoverschrijdende georganiseerde criminaliteit kan alleen maar Europees worden aangepakt, aldus Van den Berg. “Eigenlijk is de handel het enige waarop goed wordt samengewerkt. Dat moet ik toegeven: 80% van de Nederlandse export gaat naar de Europese markt.”
Terrorisme
“Nationale veiligheidsdiensten zijn niet gewend Europees te opereren. Het is in de strijd tegen het terrorisme echter een must dat ze dat ze dat snel gaan doen”, vindt Van den Berg. Ook tegen het overdragen van passagiersgegevens aan Amerika heeft hij geen principiële bezwaren. “Maar het door Bolkestein onderhandelde akkoord deugde niet. Europeanen zouden tweederangs burgers worden, omdat er in het voorstel veel minder zorgvuldig met onze gegevens wordt omgegaan dan met die van Amerikanen. Daarom zijn we dwars gaan liggen. Gegevensoverdracht moet altijd netjes in een verdrag worden geregeld, zodat burgers rechtsbescherming hebben. Met Canada hebben we zo'n verdrag, dat is uitstekend.”
Achterkamertjes
Van den Bergs politieke opponenten krijgen ervan langs. “Eurlings is niet geloofwaardig. Het CDA is weggelopen van de stemming over een motie tegen Berlusconi, die als premier tegen Europese regelgeving in de meeste media in Italië beheerst. Hij was kennelijk bang dat Forza Italia [Berlusconi's partij] zich zou afscheiden van de Europese Volkspartij, waar ook het CDA onderdeel van is.” De achterkamertjespolitiek, die op gang is gekomen na het vertrek van Bolkestein uit de Commissie, noemt Van den Berg “ongehoord”. Het CDA schuift oud-minister van Financiën Onno Ruding naar voren, de VVD Neelie Kroes. “Ik zou geen van beiden kiezen. Het CDA en de VVD minachten hun kiezers. Wouter Bos pleit in de Tweede Kamer voor een open debat over de opvolger van Bolkestein, maar daar willen de regeringspartijen niets van weten.”
Democratisering
Van den Berg wil het huidige Europa veranderen, niet de gevestigde orde volgen. Maar hoe het 'dode lichaam' Europa weer tot leven te wekken? “Juist op Europees niveau moet de burger centraal staan. Daar is drastische democratisering voor nodig: efficiënt, decentraal en met referenda. Oók over de Europese grondwet.”
Foto (boven): PES.org
|