De verbranding van een Nederlandse vlag is de protestdichter Joke Kaviaar duur komen te staan. Nadat René van Gool, landelijk secretaris van Nieuw Rechts, aangifte van vlagschennis deed wordt ze continu bedreigd. Zowel op het forum van Nieuw Rechts – waar Van Gool moderator is – als op de extreem-rechtse sites Stormfront, Nationale Alliantie en Holland-Hardcore. In een e-mail riep het bestuurslid van Nieuw Rechts op om Kaviaar "tegen de wand" te zetten.
Door Steven de Jong - Kaviaars website werd platgelegd, op forums verschenen moordoproepen en haar provider werd thuis opgezocht door skinheads. De reacties op haar aanklacht tegen het nationalisme - “Ik verwerp / die gedachte / meer recht te hebben / dan een ander / op dit land” - zijn niet voor de poes.
Vlagverbranding
De vlagverbranding vond plaats op 25 september in Ruigoord (gemeente Amsterdam). Het dorpje - dat na de aanleg van de Afrikahaven in de jaren zeventig vrijwel leeg kwam te staan - trok krakers aan die er een kunstenaarsgemeenschap hebben gevestigd, met ateliers en studio’s.
In het kerkgebouw - dat in 1973 gekraakt werd - worden regelmatig muziekavonden, tentoonstellingen en poëziefestivals gehouden. Zo ook het festival 'De Omwenteling' eind september, waar Joke Kaviaar haar nieuwe dichtbundel 'Een Lintje Voor De Democratie' presenteerde.
Na lezing van haar gedicht ‘Het Moet Afgelopen Zijn’ voegde ze de daad bij het woord, zoals te zien is op onderstaande foto.
Foto: Peter Edel
Nieuw Rechts
Diezelfde avond maakte de linkse website Indymedia.nl melding van de actie. Dat was voor de landelijk secretaris van Nieuw Rechts, René van Gool, reden om op 28 september aangifte te doen tegen Kaviaar in zijn woonplaats Kaatsheuvel. Van Gool kreeg van de politie en de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) te horen dat het lastig is om Kaviaar hiervoor te vervolgen. De partij liet in een persbericht van 30 september het volgende weten: “Nieuw Rechts wil dat acties als het verbranden van de vlag zwaar bestraft worden. Bij recidive zou dit gecombineerd moeten worden met het ontnemen van iemands actieve en passieve kiesrecht.”
“Op landverraad staat de doodstraf”
Het nieuws over Van Gools aangifte werd binnen 15 minuten overgenomen op de extreem-rechtse website Holland-Hardcore.com, alwaar een heftige forumdiscussie losbarst. Ook geestverwante sites als de Nationale Alliantie en Stormfront stortten zich op de actie. Sindsdien ontvangt Joke Kaviaar regelmatig bedreigingen per e-mail. "Met uw mooie actie verdient u een mooie prijs. Een zilveren kogel", zo houdt ene ‘Duikboot’ haar voor. Een andere bedreiger, Bjorn Dinse, zegt dat hij Kaviaar op de lijst van landverraders heeft gezet. “En op landverraad staat de doodstraf”, voegt hij eraan toe.
E-mail René van Gool: “Dan zetten we Joke tegen de wand”
René van Gool had Joke Kaviaar al maandenlang in het vizier. Op 13 juni 2005 begon hij op internet een hetze tegen haar. Op zijn weblog stelde hij haar kandidaat voor de ‘grootste harpij van progressief Nederland’, wat hij opluisterde met beledigingen aan het adres van de dichter. Ook bestookt hij Kaviaar met e-mailtjes. “Vieze vuile kraaksnol”, zo begon Van Gool een nachtelijke mail van 27 juni jongstleden aan de dichter.
Op 5 oktober 2005 zond Van Gool een ‘gedicht’ rond dat opgesteld zou zijn door zijn “kameraad A.D. Companje”, met het verzoek de “Dichtkunst met een grote D” naar “eenieder” door te sturen. “Vertrouw op de rechtsen en niet op de linksen. Dan zetten we samen Joke tegen de wand”, is een zinsnede die voor dichterlijke vrijheid moet doorgaan.
Op het forum van Nieuw Rechts zwengelt hij discussies aan die nogal eens ontaarden in scheldpartijen. Als “Super Moderator Platinum” liet hij – ondanks de forumregels van Nieuw Rechts – regelrechte bedreigingen aan het adres van Joke Kaviaar staan. Zo heeft ‘NRLID’ het over “wurgen”, haakt ‘Patries’ daarop in door te stellen dat het jammer is dat Kaviaar niet “voorover gekukeld is in het vuur”, rept ‘Dietse Strijder’ over “op de brandstapel” en maakt ‘Nieuw Nationalistisch Leger (NNL)’ het nog bonter met de oproep: “Opknopen dat mensch.”
Van Gool gevraagd naar wat zijn moderatorschap inhoudt, antwoordt hij: “Mijn moderator functie gebruik ik alleen bij directe bedreigingen aan forumbezoekers of antisociaal gedrag betreffende de partij.”
Blufpraat of bloedserieus?
Om er achter te komen of forumlid ‘NNL’ het werkelijk zo kwaad bedoeld, besloot ondergetekende met hem contact te zoeken via MSN messenger. Onder eigen naam, maar zonder de journalistieke intenties kenbaar te maken. Naam noch initialen zullen daarom vermeld worden, hoewel ‘NNL’ gedurende het gesprek zijn volledige naam en adresgegevens laat ontvallen.
De 22-jarige forummer zegt dat hij Joke Kaviaar met genoegen dood zou willen maken (“verbranden, maar dan langzamer”) en moslims wil “liquideren”. Op de vraag of hij dit serieus meent of maar een ‘grapje’ maakt, antwoord ‘NNL’: “Serieus, omtrent dit soort zaken maak ik geen geintjes.”
‘NNL’ heeft een eigen visie ontwikkeld op het bestrijden van terrorisme. Hij is van mening dat de jongeren die na de moord op Theo van Gogh moskees in de brand hebben gestoken, hun moment beter uit hadden moeten kiezen: “Het liefst tijdens het gebed.” Want, zo stelt hij, “Hun doden er ėėn van ons, wij nul van hun.”
Ook vertelt ‘NNL’ wat hij in het dagelijks leven doet: “Ik haal geld op voor mensen die er te lang op moeten wachten. Eerst vertel ik ze (de schuldenaren, SdJ) dat ze ėėn maand hebben om te betalen, doen ze dat niet, dan nemen we de leuke kant van het werk. Ik heb er al eens een paar in elkaar gebeukt.”
Later in het gesprek vertelt hij tot in detail hoe hij een Marokkaan heeft doodgeschoten en op welke wijze hij het lijk heeft gedumpt. Of ‘NNL’ bluft of niet, mogelijk zal hij voor dit gesprek binnenkort een verklaring moeten afleggen op het plaatselijke politiebureau. Het MSN-gesprek is opgeslagen.
Afschermen persoonsgegevens
Joke Kaviaar doet er alles aan om haar belagers buiten de deur te houden. Zo zijn onder andere haar persoonsgegevens in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) afgeschermd voor derden, en staat haar vaste telefoonnummer niet in de gids. Ook bij optredens neemt ze maatregelen, maar welke, daar gaat ze niet op in: “Dat merken ze wel als ze wat proberen.” Bij het registreren van het internetdomein www.jokekaviaar.nl heeft Kaviaar doelbewust niet haar eigen adres gebruikt, maar die van haar hostprovider. Hoewel laatstgenoemde niets met de inhoud van haar website te maken heeft, staat deze onder voortdurende druk van intimiderende acties.
Extreem-rechts bezoekt provider
Enkele dagen na Kaviaars vlagverbranding werd op Holland-Hardcore.com het huisadres van de directeur van het internetbedrijf geplaatst. Nog diezelfde nacht verzamelden skinheads zich rond de woning en slaakten intimiderende kreten. Vrijdag 14 oktober kwam het bijna tot fysiek geweld toen extreemrechts uitziende jongeren dreigend met een scooter naast hem gingen rijden. "Ook overdag zie ik ze rondhangen bij mijn woning", verklaart hij. De Stichting Internetdomeinregistratie (SIDN) heeft ondanks een verzoek tot geheimhouding, nog niet de adresgegevens van de hostprovider uit de database gehaald.
“Ik laat mij niet de mond snoeren”
Wanneer we Joke Kaviaar in Amsterdam ontmoeten, maakt ze kenbaar dat ze – ondanks de bedreigingen – gewoon doorgaat met haar linkse protesten. “Ik laat mij niet de mond snoeren door een stel fascisten.” Of ze nog aangifte gaat doen van de bedreigingen – die ze netjes heeft gearchiveerd – weet ze nog niet. “Dat merken ze vanzelf wel, laat ze maar sidderen.”
Wel heeft ze – in dichtvorm – al een antwoord geschreven op haar bedreigers. Op 5 oktober schreef ze het gedicht ‘Wie Er Eerst Schiet’: “Zouden we zwichten voor fascisten / Dan was ons leven nog minder waard / Dan, in het licht van hun 'volks'gerichten / Waarachter verstikking zich enkel schaart.”
Geenstijl.nl
Vanmiddag besteedde de website Geenstijl.nl aandacht aan de kwestie. Reden daartoe was een forumbericht op de site van Eurodusnie Collectief Leiden waarin een lid kritiek uitte op Kaviaar. Geenstijl trok daaruit de conclusie dat “de taartterroristen van Eurodusnie” ruzie met elkaar hebben. Het bericht wordt dankbaar opgepakt door Nieuw Rechts en de Nationale Alliantie, alwaar de hetze tegen Kaviaar weer wordt opgestookt. Hoewel ze niet van wijken wil weten, begint ze zich meer en meer zorgen te maken over haar veiligheid.