Home
Kennis en Economie
Recht en Veiligheid
Europa
   archief oktober 2006
archief september 2006
archief augustus 2006
archief juli 2006
achief juni 2006
archief mei 2006
archief april 2006
archief maart 2006
archief februari 2006
archief januari 2006
Nieuws en discussie
Archief Europa 2005
Archief Europa 2004
Agenda van Europa
Links
Jihad vs McWorld
E-government
Nieuwe democratie
Columns
Politici
Overzicht thema`s
Verkiezingen
Tools
Het Belgenrapport
Nieuwsbrief
Colofon
Poldi.Net




Sinds wanneer werken politie en jusitie samen in Europa?
< Judith van Heeswijk >
zondag, 10 april 2005
Judith van Heeswijk is adviseur bij het Instituut voor Maatschappelijke Innovatie

Samenwerking tussen politie en justitie in Europa is weer een hot issue sinds 9/11 en 3/11. Politici doen het echter wel eens voorkomen alsof Europese samenwerking op dit terrein geheel nieuw is. Dat is niet het geval. Uit recent onderzoek blijkt ook dat samenwerking tussen politieregio’s op nationaal nivau vaal al problematisch is. Hoe zit dat dan op Europees niveau? Wat is er al geregeld en wat kunnen we verwachten?

Trevi en Schengen
De Europese samenwerking op politiegebied bestaat al sinds 1957, maar wat serieuzer werd het vanaf 1976 met de Trevi-werkgroepen. Hoewel opgericht tijdens de Raad van Ministers in 1975, valt deze samenwerking niet onder de Europese Unie (toen: EG) valt en wordt niet gecontroleerd. Wel komen de minister van justitie en binnenlandse zaken nog altijd twee maal per jaar samen om een actieprogramma te maken rond de samenwerking van de politie en de strijd tegen het terrorisme.

Het Verdrag van Schengen, dat ook niet onder de Europese Unie valt, was een belangrijke mijlpaal. Doel was de grenscontrole naar de buitengrenzen van de EU te verleggen. Omdat staten zich niet meer aan de eigen grens kunnen beschermen, betekende dat ook een noodzaak voor betere samenwerking tussen justitie en politieapparaten.

Op justitiegebied is er Eurojust voor de samenwerking tussen de nationale openbaar ministeries. Eurojust werkt net als de vorige voorbeelden intergouvernementeel en valt niet onder de Europese Unie. Eurojust mag een lidstaat vragen een strafrechtelijk onderzoek te starten. Een lidstaat is niet verplicht dit dan ook te doen, maar moet wel motiveren waarom niet aan het verzoek wordt voldaan. De rechtszaken worden gevoerd door de lidstaten, niet door Eurojust. De EU zorgt voor wetgeving en coördinatie op dit onderwerp, maar de uitvoering ligt bij de nationale staten.

Binnen de Unie
Europol is sinds 1994 een echte Europese politiedienst. (niet te verwarren met Interpol, dat zich uitsluitend met de uitwisseling van informatie mag bezighouden) Europol bestrijdt de drugshandel, de georganiseerde criminaliteit, het met deze handel verbonden witwassen van geld, de handel in nucleair materiaal en gestolen auto's, de mensenhandel, en de met de netwerken van clandestiene immigratie en terrorisme verbonden criminaliteit op Europees niveau. De taken van Europol zijn in het Verdrag van Amsterdam opgenomen: informatie verzamelen, de onderzoeksacties vergemakkelijken, de bestaande gespecialiseerde bevoegdheden inventariseren, de contacten tussen met opsporing belaste functionarissen en gespecialiseerde magistraten vergemakkelijken, en dergelijke.
Er is ook sprake van het samenstellen van een Europese DNA-gegevensbank onder auspiciën van Europol. Sinds 1997 wordt samengewerkt met het oog op het creëren van een DNA-gegevensbank in elke lidstaat, op basis van gemeenschappelijke normen, en het uitwisselen van gegevens terzake.
Ook hebben we binnen Europese Unie het Europese arrestatiebevel. Dit is in 24 landen ingevoerd, behalve in Italië. Verdachten kunnen nu makkelijker uitgewezen worden. De duur van een uitwijzingsprocedure is aanmerkelijk korter geworden.

Harmonisatie
Deze ontwikkelingen rondom samenwerking op het gebied van veiligheid enerzijds vergroot de roep om harmonisering van wetgeving. In theorie zijn dat goed te scheiden grootheden. Samenwerking tussen politie en justitie is al decennia oud (uitleveringsverdragen, Interpol e.d.) en dat wordt elk jaar uitgebreid. Zo wordt vanaf komende zomer een snelheidsovertreding op de route soleil in Frankrijk na je vakantie door de Nederlandse autoriteiten geïnt. Prachtig en probleemloos. In de praktijk leidt samenwerking al snel tot een discussie over harmonisering. Helpen is mooi, maar wat als we het nu eens helemaal niet eens zijn met de wetgeving in een ander land? Willen we dat de Franse politie achter zijn mensen aangaat die een jointje roken op Nederlandse bodem? Samenwerking en harmonisering zijn verschillende zaken. Uit de burgerconsultatie blijkt dat het burgerpanel ook met dit dilemma worstelt: Samenwerking ja, maar niet zomaar aanpassen aan een ander land.

Bekijk reacties (2) Commentaar? Ja, graag!

Wobject proxying mislukt. Wellicht is het geproxiede wobject verwijderd.