Er is niets mis met de verpersoonlijking van de
politiek. Ook de Atheense democratie kende Amerikaanse toestanden. We
moeten die nieuwe politieke werkelijkheid onderkennen: foto's op de
stembiljetten en RTL Boulevard in het Kurhaus.
Het oude Athene is in woelige tijden van de democratie altijd een mooi
referentiepunt voor commentatoren. Want vroeger was alles beter - ook
in de politiek. De antieke agora kende geen 'Amerikaanse toestanden' en
geen 'verpersoonlijking van de politiek'. Of toch wel? Juist het oude
Athene was een schoolvoorbeeld van persoonlijke politiek. De mannen
(bezittende klasse, autochtoon, grachtengordel) die op de markt van
Athene samen kwamen hebben elkaar aangeraakt geroken, betast en over
elkaar geroddeld. Politiek moet daar uitermate persoonlijk en op de man
gespeeld zijn. Het zullen niet de afstotelijke, stotterende en slecht
geklede leden van die kleine gemeenschap zijn geweest die in aanmerking
kwamen voor de roulerende bestuursfuncties. De keuzes werden gebaseerd
op uiterlijk, retorisch vermogen en hun reputaties met de vrouwtjes
en/of jongetjes.
Het
persoonlijke is politiek, wat zeg ik, het persoonlijkste is politiek.
De Charming or Alarming test van Politiek-digitaal was een eerste
onderzoek dat deze nieuwe politieke werkelijkheid peilde. De foto's
waren soms nog onduidelijk, op een afstand, of te geposeerd, of
overduidelijk bewerkt met Nivea op de lens. Ik ga verder; ik pleit voor
vol daglicht, een onbewaakt moment, liefst geschoten door een
paparazzocamera met telelens. We willen ons immers echt kunnen
identificeren met de kandidaten. Waarom stemden allochtone jongens op
wijlen Pim Fortuyn? Omdat hij in designkleren in een goede bolide met
ongetwijfeld een perfecte woofer-blaster-stereo installatie rondreed.
Waarom stemden zoveel ouders op JP Balkenende? Omdat hij zo verdraaid
veel leek op de veel voor- en zelfgelezen Harry Potter. Waarom was
Annemarie Jorritsma zo populair onder Margriet - Libelle vrouwen? Omdat
ze een innige band onderhield met haar man en dochter en zaken en privé
zo goed combineerde. Ondanks de vermaning van onze voormalige premier
hebben we lekker allemaal emotioneel gestemd. Omdat emoties het dichtst
bij ons diepste zijn ligt: we zijn immers allen politieke dieren en het
persoonlijke is nu eenmaal politiek.
Het lijkt mij daarom een goed idee om de stembiljetten van de volgende
verkiezingen te voorzien van een foto, persoonlijk verhaaltje en CV
(uiteraard door de BVD gecheckt, om kiezersbedrog door voortijdige
gevangenschap te voorkomen). En laat ze veel vaker glamour reportages
doen in de week en dagbladen. De olijke jongens van RTL Boulevard gaan
in verkiezingstijd in het Kurhaus de aspirant politici / BN-ners
ontvangen. Dan zal de politiek pas echt nieuw elan krijgen en worden de
kiezers weer aangesproken op waar het werkelijk om gaat: human interest
politics. Want politiek is persoonlijk en het persoonlijkste is
politiek.
