Door Steven de Jong - Aan de vooravond van de Olympische Spelen in Athene is Griekenland vol vertrouwen in een veilig verloop van het evenement. Alles is in het werk gesteld om terreuraanslagen op menigtes, atleten en officiële bezoekers te voorkomen. Premier Costas Karamanlis is klaar voor "uitstekende en veilige Spelen", Paus Johannes Paulus II vroeg de Heilige Maagd Maria om bescherming en VS-veiligheidsadviseur Condoleezza Rice prees, hoewel terughoudend, de Griekse veiligheidsmaatregelen. Toch spreken veiligheidsambtenaren nog van 'last-minute issues' en vormt de receptie van hoge politici in het Herodes Atticus Theater nabij de Acropolis een groot veiligheidsrisico. Condoleezza Rice: "Het is een illusie te denken dat een aanslag voorkomen kan worden."
Vertrouwen in veiligheid Zomerspelen De maatregelen om de veiligheid tijdens de Olympische Spelen te waarborgen zijn immens. 70.000 ambtenaren zijn er voor op de been in Athene. Electronische surveillance vindt plaats in de straten, onderwater en in de lucht. Gevechtsvliegtuigen verkennen het luchtruim op aanwezigheid van onbevoegde vliegtuigen, Patriot-raketten staan op scherp en de NAVO houdt de grenzen van land en luchtruim in de gaten. De nationale veiligheidsadviseur van het Witte Huis, Condoleezza Rice, prees de Griekse veiligheidsmaatregelen maar bleef voorzichtig: "We geloven dat ze er hard aan gewerkt hebben, maar het is een illusie te denken dat daarmee een aanslag voorkomen kan worden", zo liet zij maandag aan nieuwszender CNN weten. De president van het Internationaal Olympisch Comité (IOC), Jacques Rogge, uitte zich optimistischer: "Deze Spelen zullen heel, heel goed worden!". Vlak daarvoor ontving hij van het nationale Athens 2004 Organisatiecomité een eindrapport, alwaar hij zeer goed over gestemd was, met name op het gebied van de voorzieningen voor veiligheidsbewaking. De premier, Costas Karamanlis, zei zaterdag tijdens een bezoek aan een Olympisch complex: "We zijn klaar voor uitstekende en veilige Spelen."
Ook van de geloofsgemeenschap kreeg Athene een steuntje in de rug. Paus Johannes Paulus II sprak zijn hoop uit op een vredig verloop van de Spelen en vroeg om bescherming aan de Heilige Maagd Maria. De Heilige Synode van de Orthodoxe Kerk Griekenland sprak een zegen uit en hoopte "dat het evenement wordt geleid door een 'geest van solidariteit en vrede', ver van conflicten, ver van daden van geweld en onfatsoenlijke vertoningen".
'Last-minute issues' Toch gingen de voorbereidingen niet altijd even vlot. Het installeren en testen van veiligheidssystemen voor de Olympische Spelen is vertraagd door de late completering van gebouwen en infrastructuur. Ook softwarematige problemen speelden mee. Dat meldde een woordvoerder van het ministerie voor Openbare Orde eergisteren aan de internationale krant The Herald Tribune. Vorige week woensdag meldde Giorgos Voulgarakis, minister van Openbare Orde, dat het beveiligingssysteem volledig is geactiveerd en adequaat kan reageren op ongeregeldheden. Hij lichtte daarbij de geavanceerde mogelijkheden van het electronische surveillancesysteem, het zogeheten C14, gedetailleerd toe. Onzeker is hoe zeker de Grieken van hun gloednieuwe waakhond zijn. De woordvoerder zei dat verantwoordelijkheden voor de veiligheid op verschillende ministeries nog zinspelen op 'last-minute issues'.
Minister van Cultuur: 'Geld speelde geen rol' Tijd zal uitwijzen of de Griekse autoriteiten zich goed voorbereid hebben op incidenten, maar onwaarschijnlijk is dat financiële middelen als beperkende factor wordt aangemerkt. Officiële bronnen wijzen uit dat de totale kosten van de Spelen, door overwerk en onverwachte veiligheidsvoorzieningen, de 7 miljard dollar zullen passeren. Enkele Griekse ambtenaren vrezen dat het zelfs boven de 10 miljard dollar uitkomt, zo meldt de The Herald Tribune. Fanni Palli-Petralia, minister van Cultuur en verantwoordelijk voor de overheidsbestedingen voor de Spelen, liet weten dat geld geen rol heeft gespeeld: "We hebben tegen niemand 'nee' gezegd. Wat ze ook vroegen, hebben we gedaan." Griekenland is er alles aangelegen de Spelen tot een groot succes te maken. Niet alleen om sceptici af te troeven die beweren dat Grieken het organisatorisch vermogen missen om zo'n evenement te organiseren, maar ook omdat sinds de start van de moderne Spelen in 1896 het evenement weer in Athene, 'de thuisstad', wordt gehouden. Daarnaast willen de autoriteiten Griekenland op de kaart zetten als volwaardig EU-lid. Het voorkomen van een eventuele terreuraanslag heeft dan ook een hoge prioriteit. Niets mag het feestje verstoren.
Bescherming atleten en officiële bezoekers De Olympische Spelen zijn in terrorismejargon een 'soft target', oftewel een gevoelig doelwit voor aanslagen op menigtes. Toch houden de autoriteiten ook rekening met aanslagen op atleten en officiële bezoekers. Niet onvoorstelbaar, want tijdens de Spelen van München in 1972 ontvoerde en vermoorde de militante Palestijnse groepering PLO elf Israëlische atleten. Het trottoir voor het Hilton Hotel in Athene is daarom voor mensen zonder 'Olympisch legitimatiepasje' afgesloten. Voertuigen en personen worden door soldaten en politie nauwlettend in de gaten gehouden. Voor voormalig VS-president George H.W. Bush wordt de veiligheid op zee gezocht. Gisteren arriveerde hij op het Atheense vliegveld, alwaar hij door een militaire helicopter opgepikt en doorgevlogen werd naar een luxueus jacht in de Egeïsche zee. Bush zal morgen vertrekken naar het stadion in Piraeus, waar hij de Amerikaanse delegatie zal leiden. Hij wordt daarbij vergezeld door twintig agenten van de Amerikaanse recherchedienst FBI.
Veiligheidsrisico receptie Herodes Atticus Theater Donderdagavond 12 augustus, de avond voor de openingsceremonie, zal de Olympische Fakkel overgebracht worden naar de Acropolis, waar het zijn opwachting doet om de dag erna vervoerd te worden naar het Olympisch Stadion. Tijdens deze gebeurtenis op de Acropolis vindt er een officiële receptie plaats in aanwezigheid van presidenten, premiers, ministers en andere vooraanstaande personen. Wanneer de Fakkel geïnstalleerd is op de Acropolis, zal het gezelschap zich begeven naar het Herodes Atticus Theater, welke zich bevindt op de helling van de Acropolis-heuvel. Het klassieke theater uit 161 n.C. is uitgekozen om het archeologisch centrum van Athene, rond de Parthenon-tempel op de Acropolis, niet te veel te belasten. Maar of de locatie als 'strategisch veilig' aangemerkt kan worden, is de vraag. Omringd door heuvels en struikgewas kan betrekkelijk eenvoudig een explosief voorwerp het theater ingegooid of -geschoten worden. Daarbij komt dat de dagen ervoor, tijdens openlucht concerten, geen controle is geweest op meegebrachte spullen van bezoekers. Dat terwijl bij het Olympisch Stadion, achter het parlementsgebouw, al het bezoekerspubliek werd geweerd ter voorkoming van het achterlaten van spullen op de tribune. Wel cirkelt er morgen een Zeppelin boven het theater, uitgerust met apparatuur dat op de vierkante centimeter nauwkeurig (verdachte) bewegingen gadeslaat. Welke veiligheidsmaatregelen er op deze gevoelige plek nog meer getroffen worden, is niet bekend.
Vrijdag 13 augustus gaan de Olympische Spelen officieel van start. De komende weken zal blijken of 'het evenement van vrede en internationale vereniging', zoals het in 1896 bedoeld was door de Franse hervormer van de Spelen, Piere de Coubertin, niet het strijdtoneel zal worden van angst en terreur.
|